Skip to main content

HISTOLOGIE

Contact:

Boerhaavelaan 59
7555 BB te Hengelo
T 088-5374500
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

logo2trans

Wat is histologie?

Histologie betekent ‘weefselleer’, het onderzoek van de bouw en de bijzondere functies (specialisaties) van weefsels.

Op de afdeling Histologie komt weefsel binnen dat door huisartsen en medisch specialisten is afgenomen. In de meeste gevallen gaat het om kleine stukjes lichaamsweefsel (biopten), maar soms betreft het hele organen of lichaamsdelen. De wijze van aanleveren verschilt per soort materiaal; in de inzendinstructies staat vermeld welk materiaal op welke wijze dient te worden ingezonden. 

De gezamenlijke koeriersdienst van de laboratoria Pathologie en Microbiologie haalt het weefsel op bij de ziekenhuizen en een groot aantal huisartsenpraktijken. Zie hiertoe het overzicht Afhaalcentra & lichtingstijden. Na ontvangst wordt het weefsel door een team van zo'n 40 analisten volgens vaste protocollen bewerkt, voordat het m.b.v. een microscoop kan worden beoordeeld door de patholoog.

Proces

Als eerste krijgt het onderzoek bij binnenkomst een uniek nummer, zodat het kan worden gemonitord waar het zich in het proces bevindt. Bij klein patiëntmateriaal, o.a. biopten, beschrijft een analist de kenmerken van het weefsel (aantal, grootte, afwijkingen, etc.) en sluit het in een cassette. Groot patiëntmateriaal (deel of gehele organen) wordt na ontvangst eerst door een analist voorbewerkt (openen, spoelen, wegen, etc.) en voor één nacht op verse formaldehyde 4% geplaatst voor verdere fixatie. De volgende dag wordt het door een analist/patholoog beschreven en enkele tot meerdere relevante plakjes worden ingesloten in een cassette. Het materiaal gaat vervolgens verder voor verwerking tot een coupe voor de microscopische beoordeling.

De cassettes worden in een doorvoermachine (tissueprocessor) geplaatst voor ontwatering en impregnatie met paraffine. Hierna wordt het weefsel handmatig ingebed (inblokken) in paraffine. Uit deze paraffineblokjes snijdt de analist flinterdunne plakjes (coupes) van 0,002 millimeter. De coupes worden op objectglaasjes geplakt en krijgen daarna in een zogenaamde 'kleurstainer' een HE-kleuring (HE = Hematoxyline en Eosine). Deze kleuring zorgt ervoor dat de coupes paarsblauw en roze oplichten waarmee afwijkingen op weefsel- en celniveau onder een microscoop zichtbaar worden.

De gekleurde coupes worden gedroogd en onder de pathologen verdeeld. Hierbij wordt er rekening gehouden met de diverse (sub)specialisaties van de pathologen. Na het toekennen worden de coupes met een speciale scanner gedigitaliseerd. In deze scanner wordt een fysieke coupe digitaal gemaakt. De gesneden coupe kan op deze wijze zowel onder de microscoop als digitaal beoordeeld worden.

Na al deze bewerkingen, die twee tot drie dagen in beslag kunnen nemen stelt de patholoog de diagnose op basis van het beeld dat de gekleurde coupe laat zien. Vaak worden naast de HE-kleuring en andere histochemische kleuringen ook andere technieken toegepast zoals immunologisch onderzoek en DNA-analyse. De patholoog informeert de behandelend arts over de diagnose.

snijden paraffineblokje labponAnalist snijdt een coupe van een paraffineblokje

Bij LabPON worden op jaarbasis circa 65.000 weefselstukjes 'standaard' histologisch onderzocht.

Vriescoupe

Het komt regelmatig voor dat er gevraagd wordt om tijdens een operatie direct weefselmateriaal te onderzoeken. In zo'n geval wordt er een vriescoupe gemaakt, ‘sneldiagnostiek’ met een voorlopige uitslag. Daarnaast kan er een oproep worden gedaan voor een obductie, onderzoek op mensen die zijn overleden. Een obductie wordt op verzoek van de behandelend Arts (met toestemming patiënt/familie) uitgevoerd om de doodsoorzaak vast te stellen of om meer te weten te komen over de invloed van de behandeling op het ziekteproces.

Archief

LabPON bewaart conform de Nederlandse wetgeving/richtlijnen het onderzochte materiaal in een eigen archief. Er zijn 3 archieven; een archief voor het restmateriaal (na uitsnijden), blokjes archief en een coupe archief. Daarnaast worden de patiëntgegevens digitaal opgeslagen bij het Pathologisch Anatomisch Landelijk Geautomatiseerd Archief (PALGA). Meer informatie hierover staat in de folder Pathologieonderzoek.

Hieronder een weergave van het proces histologie


Ontvangst materiaal
vervoersdienst-labpon-6d718f17 Histologie
De koerier levert de boxen met door artsen afgenomen lichaamsmaterialen af bij het laboratorium.
Invoeren in LMS
Elk materiaal wordt ingevoerd in het LMS en krijgt een uniek nummer, zodat men het tijdens het proces kan monitoren.
Macroscopie
macroscopische-beoordeling-materiaal-labpon-08c026d4 Histologie
In de uitsnijkamer wordt het materiaal eerst nauwkeurig bekeken, waarbij men de uiterlijke bevindingen inspreekt.
Uitsnijden
macroscopisch-beoordelen-labpon-9ca68dda Histologie
Daarna snijdt de patholoog of analist een deel van het materiaal in plakjes van 2-3 millimeter en plaatst elk plakje in een cassette.
Tissue processor
tissue-processor-labpon-60582cad Histologie
De tissue processor zorgt voor ontwatering en ontvetting van de cassettes, zodat weefselstructuren worden vastgelegd.
Overbrengen in een mal
materiaal-overbrengen-in-mal-labpon-1f665649 Histologie
De analist brengt het materiaal over in een metalen mal.
Inbedden
inbedden-in-paraffinemal-labpon-e2db144c Histologie
De mal met het materiaal wordt door een zogenaamde 'inbedder' gevuld met paraffine.
Paraffineblokjes
paraffine-blokjes-labpon-54b6d897 Histologie
Er zijn dan 'blokjes' van lichaamsmateriaal in paraffine ontstaan.
Snijden
snijden-paraffineblokje-labpon-241cc27b Histologie
Uit deze paraffineblokjes snijdt de analist met een microtoom flinterdunne plakjes (coupes) van 0.002 millimeter.
Coupes opslepen
opgesleepte-coupes-op-objectglaasje-labpon-a2de004f Histologie
De coupes worden via een waterbad op objectglaasjes gesleept.
HE kleuring
kleurmachine-he-a3e8b37f Histologie
Daarna krijgen alle coupes in de HEstainer een kleuring met Hematoxyline en Eosine.
Gekleurde coupes
he-gekleurde-preparaten-labpon-cf2c2ea3 Histologie
Door de HE-kleuring zijn de coupes paarsblauw en roze geworden, waarmee afwijkingen op celniveau zichtbaar zijn.
Speciële kleuring
speciele-kleuringen-labpon-b3c10ecf Histologie
Vaak wordt een speciële kleuring toegepast om bijzondere aspecten van de weefsel- of celstructuur zichtbaar te maken.
Immunokleuring
immunokleuring-labpon-b92bcd34 Histologie
Indien men meer specifieke celbestanddelen wil aantonen, wordt tevens een immunokleuring uitgevoerd.
Beoordeling door patholoog
beoordeling-door-patholoog-labpon-07b19e1d Histologie
De patholoog stelt met behulp van een lichtmicroscoop de diagnose, waarna hij/zij de behandelend arts informeert.